Posłowie przyjęli projekt nowelizacji Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym. Jeśli do treści przepisu nie wniesie zastrzeżeń Senat, to kierujący pojazdami będą musieli ustępować pierwszeństwa pieszym znajdującym się jeszcze przed przejściem.
Autorką propozycji zmian jest posłanka Beata Bublewicz. W projekcie zaproponowano m.in. zmiany mające na celu polepszenie prawnej ochrony pieszych korzystających z przeznaczonych dla nich przejść. Zmiany w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. 2012, poz 1137 z późniejszymi zmianami) mają brzmieć następująco:
art. 2 pkt 23 otrzymuje brzmienie:
„23) ustąpienie pierwszeństwa – powstrzymanie się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić innego kierującego do zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany prędkości, a pieszego – do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku lub – w przypadku oczekiwania na możliwość wejściana przejście dla pieszych – powstrzymania się od wejścia na nie;”;
art. 13 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Pieszy przechodzący przez jezdnię lub torowisko jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych.”,
w art. 13 po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b brzmiące:
„1a. Pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem. Pieszy oczekujący na możliwość wejścia na przejście dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, z wyjątkiem tramwaju."
„1b. Przed wejściem na przejście dla pieszych, pieszy jest obowiązany zatrzymać się i upewnić, czy kierujący pojazdem ustępuje mu pierwszeństwa."
art. 26 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Z zastrzeżeniem ust. 1a, kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu, który znajduje się na przejściu dla pieszych lub oczekuje na możliwość wejścia na nie.”
w art. 26 po ust. 1 dodaje się ust. 1a brzmiący:
„1a. Kierujący tramwajem zbliżając się do przejścia dla pieszych jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu, który znajduje się na przejściu dla pieszych.”.
AKtualne przepisy stanowią, że pierwszeństwo ma tylko pieszy, który jest już na przejściu. Jeśli zmiany wejdą w życie w proponowanym kształcie, pieszy będzie miał pierwszeństwo także w momencie wchodzenia na pasy, czyli de facto jeszcze przed nimi. Oznacza to nowy obowiązek dla kierujących: ustępowanie pierwszeństwa nie tylko pieszym na pasach, ale także tym którzy czekają by na nie wejść.
Specjaliści wskazują, że powyższa rzeczywistość oznacza niesymetryczne obciążenie obowiązkami pieszych i kierujących. "Większym uprawnieniom pieszych powinny towarzyszyć większe obowiązki" - uważa Maciej Wroński - prawnik, od wielu lat zajmujący się problematyką ruchu i transportu drogowego. W swoim tekście opublikowanym na łamach L-instruktora w maju ubiegłego roku, krótko po tym jak projekt nowelizacji trafił pod obrady Sejmowej Komisji Infrastruktury Maciej Wroński zauważył, że rozszerzeniu uprawnień pieszych nie towarzyszy odpowiednie zwiększenie wymagań, które zapobiegałoby nierozsądnemu wykorzystywaniu nowych przywilejów. Francuskie prawo drogowe Code de la route, nakazuje pieszemu przechodzenie przez jezdnię z uwzględnieniem widoczności, a także odległości i prędkości pojazdów. Warto dodać w tym miejscu, że francuskie przepisy określane są przy tym, jako jedne z bardziej przyjaznych dla pieszych. (cały artykuł M. Wrońskiego pt. Pieszy z większymi uprawnieniami, ale czy bezpieczny? z dn. 15.05.2014, do przeczytania TUTAJ).
Ostrożnie do nowej rzeczywistości podchodzi również Jan Szumiał, wieloletni instruktor, właściciel szkoły jazdy, autor fachowych tekstów i podręczników dla kandydatów na kierowców. Jego zdaniem żadne prawo nie ochroni pieszych. Mijają dwa lata od chwili, gdy Jan Szumiał pytał w L-instruktorze czy na pewno omawiana zmiana zwiększy bezpieczeństwo pieszych? A może tylko zwiększy odpowiedzialność karną kierujących pojazdami za, nie zawsze wynikłe z ich winy, wypadki z udziałem pieszych? Jednocześnie przypomina: gdyby wszyscy znali i stosowali się do tych zasad, zarówno kierujący pojazdami jak i piesi, nie dochodziłoby do tylu wypadków drogowych z udziałem tych drugich. Można tworzyć nowe zakazy i nakazy, ale czy one zagwarantują poprawę bezpieczeństwa na drodze? Żaden przepis nie będzie skuteczny, jeżeli ludzie nie będą go przestrzegać. (cały artykuł J. Szumiała pt. Żadne prawo nie ochroni pieszego z dn. 11.10.2013, do przeczytania TUTAJ).
Proponowanymi powyżej zmianami na najbliższym posiedzeniu zajmie się Senat. Jeśli podczas obrad nie pojawi się potrzeba wprowadzenia jakichkolwiek poprawek, dokument trafi na biurko prezydenta. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2017 r.