UWAGA! Istnieje możliwość indywidualnego zdawania egzaminu teoretycznego przez osoby z udokumentowaną dysleksją. To nowość, która - w pierwszych dniach września - została wprowadzona do rozporządzenia dotyczącego egzaminowaniu.
Nowelizacja. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 sierpnia 2021 r. (poz.1426 [kliknij]), które częściowo zmienia rozporządzenie z dnia 28 czerwca 2019 r. (poz.1206) w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach (oba) wprowadza m.inn. nowy sposób przeprowadzania egzaminu teoretycznego. W § 18 zmienianego aktu dodano ustęp w brzmieniu: 4. W przypadku osoby z udokumentowaną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej dysleksją dopuszcza się przygotowanie dla tej osoby przez ośrodek egzaminowania indywidualnego egzaminu w zakresie części teoretycznej, w którym uczestniczyć będzie egzaminator prowadzący egzamin oraz inny egzaminator wyznaczony przez egzaminatora nadzorującego. Egzaminator wyznaczony przez egzaminatora nadzorującego czyta osobie egzaminowanej treść pytań i odpowiedzi wyświetlane na monitorze komputera. Pozostałe zasady przeprowadzania tego egzaminu nie ulegają zmianie.
Przepis wszedł w życie 6 września 2021 r.
Zasady obowiązujące przed nowelizacją. Na początku przypomnę zasady i kryteria obowiązujące podczas przeprowadzanego egzaminu teoretycznego przed zmianami. Pozwoli to poprawnie zrozumieć przywołany dodawany zapis. Otóż egzamin teoretyczny w obecnym stanie prawnym jest przeprowadzany w formie testu jednokrotnego wyboru z pytaniami generowanymi w czasie rzeczywistym za pomocą techniki informatycznej, czyli komputera. Nie ma już formy ustnej czy pisemnej jaka występowała parę lat wstecz. Test jest dostępny w trzech wersjach językowych: polskim, angielskim i niemieckim. Czas trwania części teoretycznej egzaminu państwowego wynosi 25 minut.
Praktycznie część teoretyczna egzaminu państwowego polega na wskazaniu przez zdającego - przy użyciu urządzenia egzaminacyjnego - prawidłowej odpowiedzi na pytania wybierane losowo. Odbywa się to w czasie rzeczywistym. Pytania stanowią realizację scenariusza przez zastosowanie odpowiedniej wizualizacji lub opisu, zapisanych w postaci elektronicznej w systemie teleinformatycznym ośrodka egzaminowania (nie ma możliwości cofnięcia się do poprzedniego pytania).
Ta część egzaminu obejmuje: 20 pytań z wiedzy podstawowej i 12 pytań z wiedzy specjalistycznej w zakresie poszczególnych kategorii prawa jazdy. W pierwszej części tzn. 20 pytań mamy dwie zaproponowane odpowiedzi oznaczone wyrazami „TAK”, albo „NIE”. Musimy wskazać jedną z odpowiedzi. Na przeczytanie treści pytania osoba egzaminowana ma 20 sekund, po czym na udzielenie odpowiedzi 15 sekund.
W drugiej części egzaminu teoretycznego - z wiedzy specjalistycznej w zakresie poszczególnych kategorii prawa jazdy mamy 12 pytań. Ta cześć polega na wyborze z trzech zaproponowanych odpowiedzi oznaczonych literami A, B i C jednej odpowiedzi. Na przeczytanie pytania i udzielenie odpowiedzi osoba egzaminowana ma 50 sekund.
Zasady zmienione. Nowość polega na tym, iż to egzaminator - wskazany przez egzaminatora nadzorującego - będzie czytał osobie z udokumentowaną dysleksją pytanie - w ciągu 20 sekund. Natomiast zdający będzie musiał samodzielnie zaznaczyć jedną z proponowanych odpowiedzi - tu w ciągu 15 sekund.
I część druga egzaminu teoretycznego - także tu egzaminator będzie czytał zdającemu pytanie, a ten będzie musiał zaznaczyć jedną z trzech proponowanych odpowiedzi. Razem będą mieli na to 50 sekund.
Wynik egzaminu. Przypomnieć należy, iż osoba egzaminowana może poprawiać udzielone odpowiedzi do momentu zatwierdzenia wyboru - przez przejście do następnego pytania, albo do momentu upływu czasu przewidzianego na udzielenie odpowiedzi. Niewskazanie żadnej odpowiedzi jest równoznaczne z udzieleniem niewłaściwej odpowiedzi na zadane pytanie i otrzymaniem 0 punktów. Suma punktów możliwych do uzyskania z części teoretycznej egzaminu państwowego wynosi 74.
Osoba egzaminowana uzyskuje pozytywny wynik z części teoretycznej egzaminu państwowego w przypadku uzyskania co najmniej 68 punktów.
Konkluzja. Sądzę, iż przygotowanie - dla zdającego kandydata na kierowcę z udokumentowaną dysleksją - indywidualnego egzaminu: osobno w sali komputerowej i z dwoma egzaminatorami, może spowodować pewne utrudnienia. Mam tu na myśli koordynację - czyli planowanie egzaminów. Dlaczego? Wiąże się to przecież z wyłączeniem sali komputerowej i to na co najmniej pół godziny. W tym czasie nie mogą się tam odbywać egzaminy grupowe. Pamiętajmy, iż w obecnej sytuacji - pandemii - obowiązujący nadal wymóg zachowania bezpiecznej odległości (także na sali egzaminacyjnej) powoduje, iż egzaminów teoretycznych jest planowanych dużo więcej. Kolejna sprawa do dwaj egzaminatorzy wyłączeni na czas egzaminu indywidualnego. Wyłączenie egzaminatorów z prowadzenia części praktycznej egzaminów, też będzie problem dla koordynatora. Oczywiście wszystko będzie w porządku, gdy egzaminy indywidualne będą odbywały się sporadycznie. Jednak w sytuacji gdy osób zdających w trybie indywidualnym będzie więcej, a tym samym wyłączeń więcej, to może pojawić się spory problem.
Robert Dorosz, egzaminator nadzorujący w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego w Tarnowie (fot. Jolanta Michasiewicz)