W Warszawie, 2 czerwca 2017 r. odbył się Kongres Instruktorów i Wykładowców Nauki Jazdy’2017 r. zorganizowany przez Fundację Zapobieganie Wypadkom Drogowym oraz Rzecznika Instruktorów i Wykładowców Nauki Jazdy. Wśród zaproszonych Gości, niecierpliwie oczekiwany, Bogdan Oleksiak, dyrektor Departamentu Transportu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa.
Poniżej szeroka relacja z tego spotkania. Relacja redakcyjna, bez jakichkolwiek komentarzy, oparta na obszernych fragmentach wypowiedzi jej uczestników.
O projekcie noweli ustawy. Na wstępie swojego wystąpienia Bogdan Oleksiak zaprzeczył jakoby przygotowywany w resorcie infrastruktury przez Zespół* projekt noweli ustawy o kierujących pojazdami był aktem o charakterze rewolucyjnym. I uzasadniał: W przepisach trzeba uwzględniać wszystkie potrzeby społeczne, zarówno zdających i egzaminowanych na prawo jazdy, ale też przedsiębiorców prowadzących ośrodki szkolenia, ośrodki egzaminowania itd. Bardzo uważnie rozpatrujemy uwagi zgłaszane przez różne środowiska. Powstały Zespół miał się zająć przeanalizowaniem istniejących przepisów, następnie zaproponować rozwiązania, które poprawiłyby system. Zespół dokonał analizy i zaproponował pewne rozwiązania. Nie będę mówił o tych rozwiązaniach, bo to jest tylko propozycja Zespołu. Ona jeszcze nie została zaakceptowana przez ministerstwo. Oczywiście wiem, że projekt w jakimś kształcie wyszedł poza mury ministerstwa i w pewnym stopniu jest opiniowany przez różne środowiska. Chyba wszyscy na tej sali, którzy zajmują się zarówno bezpieczeństwem, jak i szkoleniem, egzaminowaniem itd. rozumieją, iż problem jest bardzo wrażliwy społecznie.
O niezbędnych powszechnych konsultacjach społecznych. Dyrektor Bogdan Oleksiak apelował do zebranych: Jako dyrektor departamentu uważam, że przygotowywany projekt powinien być konsultowany. Chciałbym zachęcić Państwa do dyskusji, co i jak zmienić. Do końca czerwca - jak zaplanowałem - mają powstać ostateczne propozycje Zespołu. Oczywiście one już są, kwestia jest taka, że musi się na nie zgodzić Pan Minister, musimy projekt opracować legislacyjnie, żeby nowela mogła wyjść z resortu jako projekt ministerstwa i wówczas poddamy go dyskusji społecznej. Czyli także Państwa! Będziecie mogli do tego projektu wnosić swoje uwagi. Przypomnę, w procesie tym biorą udział szkoleni i egzaminowani, przedsiębiorcy, którzy zainwestowali swoje pieniądze w ODTJ-y, w Super Ośrodki, w place. WORD-y również zainwestowały środki w rozwój infrastruktury. I te wszystkie elementy tego procesu trzeba uwzględnić. Oczywiście są różne interesy w poszczególnych grupach, które wymieniłem. I zawsze tak będzie. To wcale nie znaczy, że to jest źle. Po prostu - każdy w tym kraju, czy innym, decyduje się na podjęcie działalności i chciałby, żeby ta działalność była przewidywalna. Natomiast pod słowem bezpieczeństwo kryje się mnóstwo prac naukowych, doktoratów, profesur. Chyba nie o to idzie, żeby zajmować się opracowaniem naukowym jak to powinno być, to praktyka pokazuje, że trzeba coś zmienić - mówił.
O obowiązującej ustawie o kierujących pojazdami. W ocenie dyrektora B. Oleksiaka - minęło kilka lat od napisania ustawy o kierujących pojazdami, od jej przyjęcia. Funkcjonują przepisy, a praktyka pokazuje, że trzeba coś w systemie zmienić. Dlaczego? On jest krytykowany. Zarówno przez egzaminatorów, jak i tych co szkolą - instruktorów, też ośrodki szkolenia - przedsiębiorców. Do ministerstwa wpływają skargi i wyrazy niezadowolenia, że jednak ten system nie funkcjonuje należycie. Oczywiście jeżeli ktoś mnie pyta czy powinny być likwidowane word-y? Moim zdaniem to jest niedorzeczne. WORD-y są to przedsiębiorstwa w których jest prowadzony egzamin. Zostały wyposażone w infrastrukturę, w ludzi. Kwestia jest tylko taka, żeby dopasować strukturę organizacyjną tego przedsiębiorstwa do tego, aby egzaminy były robione dobrze, albo lepiej. Przepisy są jakie są, przedsiębiorcy realizują swoje zadania właśnie w ramach działania przepisów. Nie można mieć pretensji do word-ów czy innych przedsiębiorstw, do ośrodków szkolenia, czy egzaminatorów, za to, że wykonują swoje obowiązki według określonych norm i przepisów. Dlatego też jasnym jest, że trzeba pracować nad zmianą przepisów. Moim pomysłem było, żeby zaprosić do dyskusji przedstawicieli poszczególnych środowisk. Czyli od przedsiębiorców z ośrodków szkolenia kierowców, od egzaminatorów i instruktorów, do osób z bezpieczeństwa ruchu drogowego. Oczywiście wcześniej było wystąpienie do wszystkich większych ogólnopolskich organizacji. Oni przedstawili swoich reprezentantów. Te osoby pracowały w tym Zespole. Dlatego też myślę, że przychodzi taki moment, że trzeba będzie poddać tę pracę ocenie. To właśnie Państwo wypowiecie się. Jeszcze raz dyrektor Oleksiak apelował o wypowiedzi w ramach konsultacji społecznych. Podkreślił wagę zagadnienia i potrzebę rozwiązań dotyczących systemu szkolenia i egzaminowania. To nie urzędnicy ministerstwa powinni wskazać na konkretne rozwiązania, ale właśnie sami zainteresowani.
O szkoleniu kierowców zawodowych. Oczywiście przedsiębiorcy w transporcie międzynarodowym potrzebują kierowców, potrzebna jest zmiana systemu edukacji itd. Pracujemy nad tym, nie jest takie proste zmienić system. (…) Państwo nie może płacić za edukację kierowców limuzyn. Musi płacić oczywiście za wyszkolenia kierowcy zawodowego, ale w przypadku kiedy on zdobywa zawód i ten właśnie zawód będzie wykonywał. To wtedy to ma sens. Żeby do systemu szkolenia wrzucić program szkolenia na kategorię B, czy nawet C w liceum, po ukończeniu którego absolwent nie ma zawodu, to mija się z celem. (…)
O nowym systemie szkolenia i egzaminowania. I przywołajmy wypowiedziane słowa: Jest wiele płaszczyzn, które wymagają omówienia. Dlatego też apeluję - to Państwo macie doświadczenie w szkoleniu i egzaminowaniu! Jak to już powiedziałem - każdy reprezentuje określoną grupę, też interesów. Kwestią jest, żeby stworzyć system szkolenia i egzaminowania, który będzie działał następne kilkanaście lat. Ustawa w dzisiejszym kształcie nie jest zupełnie zła – ocenił dyrektor. Nie jest. Pracowali nad nią ludzie, wydano przepisy i uważam, że te przepisy nie są złe. Są jednak pewne elementy, które trzeba poprawić. Chciałbym tutaj zmobilizować: i Zespół, którym kieruję, jak i Państwa do tego, żeby jednak popracować nad poprawą całego systemu.
Kilka przykładów zmian w projekcie ustawy. W dalszej części wystąpienia . Oleksiak przywołał kilka konkretów proponowanych rozwiązań ustawowych. O WORD-ach mówiłem, nie jestem zwolennikiem, aby je likwidować bo byłoby to zupełnie nierozsądne. Natomiast kwestia podległości jest pytaniem do dyskusji. Podobnie jakie zadania w tym przedsiębiorstwie powinny się znaleźć to też rozwiązanie do dyskusji. To nie jest jeszcze rozstrzygnięte. Druga rzecz czy egzamin powinien być przerywany? To też jest pytanie do Państwa. Czy każdy egzamin powinien - takie pomysły się pojawiają - być przeprowadzony np. od początku do końca? I dopiero na końcu oceniony, a do każdej czynności egzaminu, powinna być nadana odpowiednia waga, i procentowe zaliczenie z danej oceny? To są dylematy. Trzeba zastanowić się, czy te Super OSK powinny funkcjonować? Dla nich też trzeba gdzieś znaleźć miejsce. W końcu przedsiębiorcy zainwestowali pieniądze.
I słowa podsumowania przywołanego fragmentu spotkania: Jestem zwolennikiem, aby to wszystko pogodzić, aby to żyło w symbiozie. Pamiętajmy, że naszym podstawowym celem jest wyszkolenie jak największej grupy ludzi, która będzie dobrze wyszkolona. Natomiast sam egzamin byłby tylko – tak naprawdę – tylko formalnością.