Czy po prawomocnie unieważnionym egzaminie państwowym automatycznie otrzymuję prawo jazdy? – pyta czytelnik.
Redakcja. Jak często kandydaci na kierowców otrzymują negatywny wynik zdawanego egzaminu państwowego widzimy analizując tzw. statystyki zdawalności ośrodków egzaminowania. Zdający oczywiście mają prawo odwołania się. Nawet po unieważnieniu egzaminu kandydat na kierowcy nie otrzymuje automatycznie prawa jazdy, musi on ponownie przystąpić do egzaminu. Ponieważ cały proces odwoławczy dotyczy unieważnienia egzaminu, a nie zmiany jego wyniku. Ocena egzaminacyjna może być wynikiem jedynie przeprowadzonego egzaminu przez egzaminatora, ale nie wynikiem decyzji administracyjnej lub postanowienia sądu.
Przykład. O unieważnienie takiego niezdanego egzaminu w sierpniu roku ubiegłego zwróciła się kandydatka na motocyklistkę, która w części praktycznej egzaminu na kat. A odbywającego się w WORD w Łodzi uzyskała wynik negatywny, z adnotacją na arkuszu przebiegu egzaminu, iż w sposób nieprawidłowy wykonała zadanie w zakresie przejazdu przez skrzyżowanie oznakowane znakami ustalającymi pierwszeństwo przejazdu oraz zachowania w odniesieniu do znaków pionowych. Egzaminator uznał, że zachowanie zdającej zagraża życiu i zdrowiu uczestników ruchu drogowego. WSA w egzamin unieważnił. Uzasadnił, że znak był usytuowany nieprawidłowo, zaś egzaminowana nie mogła podjętym manewrem przejazdu przez skrzyżowanie naruszyć jego dyspozycji.
Procedury. Przywołany powyżej to przykład procedury i wydanej decyzji. Podstawę do złożenia skargi daje ustawa o kierujących pojazdami. Kursant - w terminie 14 dni od przeprowadzenia egzaminu - składa skargę na sposób przeprowadzenia egzaminu w oparciu o art. 62 ustawy o kierujących pojazdami. Uzasadnia ją, opisuje sytuację i za pośrednictwem dyrektora wojewódzkiego ośrodka egzaminowania składa do właściwego organu nadzorującego pracę WORD - do marszałka odpowiedniego województwa. Dokumenty najlepiej przygotować w trzech egzemplarzach: dwa skarżący składa w word, trzeci zatrzymuje we własnym archiwum (na nim warto mieć potwierdzenie złożenia).
Podsumujmy procedura jest następująca: skarga złożona (za pośrednictwem word) do marszałka województwa, następnie ewentualne skarga na decyzję marszałka – tu do Samorządowego Kolegium Odwoławczego – kolejną instancją jest Wojewódzki Sąd Administracyjny i ostatnie działanie – skarga kasacyjna tu właściwym jest Naczelny Sąd Administracyjny.
Regulacje. Poniżej pełne brzmienie przywołanych art. 68 i art. 72 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami:
Rozdział 11. Nadzór nad sprawdzaniem kwalifikacji
Art. 68. 1. Skargę dotyczącą egzaminu państwowego wraz z jej uzasadnieniem składa się w terminie 14 dni od dnia, w którym był przeprowadzany egzamin, do marszałka województwa, za pośrednictwem dyrektora wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego.
1a. Egzaminator jest stroną postępowania administracyjnego prowadzonego w sprawie unieważnienia egzaminu państwowego na prawo jazdy.
2. Dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego przesyła skargę wraz z wyjaśnieniami i niezbędną dokumentacją, w tym odpowiednio z zapisem przebiegu praktycznej części egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 54 ust. 1 albo art. 54 ust. 3, lub wraz z pisemną informacją egzaminatora nadzorującego, o którym mowa w art. 54 ust. 6, w terminie 14 dni od dnia jej złożenia.
3. Dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego prowadzi rejestr skarg. (…)
Art. 72. 1. Marszałek województwa, w drodze decyzji administracyjnej, unieważnia egzamin państwowy, jeżeli:
1) egzaminowi została poddana osoba, o której mowa w art. 50 ust. 2;
2) był przeprowadzony w sposób niezgodny z przepisami ustawy, a ujawnione nieprawidłowości miały wpływ na jego wynik.
2. Marszałek województwa unieważnia egzamin państwowy:
1) z urzędu;
2) na wniosek dyrektora wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego.
3. Unieważniony egzamin przeprowadza się ponownie na koszt wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego.
(Dz. U. z roku 2019, poz. 341 z późn. zm.; akt pierwotny: 2011.30.151)
Rozdział 9. Sprawdzanie kwalifikacji i przeprowadzanie egzaminów państwowych
Art. 54. 1. Przebieg praktycznej części egzaminu państwowego w zakresie uprawnień prawa jazdy kategorii B jest rejestrowany za pomocą urządzenia technicznego służącego do zapisu obrazu i dźwięku. (…)
4. W przypadku gdy osoba składająca egzamin złożyła skargę na jego przebieg lub warunki, w jakich był przeprowadzany, zapis jest przechowywany do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego. (…)
6. Na pisemny wniosek osoby, o której mowa w ust. 5 pkt 1, w egzaminie uczestniczy dodatkowo egzaminator, który nadzoruje ten egzamin, wyznaczony przez dyrektora wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego.
(jm/mg)