Polskie Stowarzyszenie Instruktorów Techniki Jazdy skierowało do Ministerstwa Infrastruktury kolejne swoje stanowisko w sprawie oczekiwanych zmian w szkoleniu motocyklistów w zakresie kategorii prawa jazdy A2 i A. - Co jeszcze ważniejsze proponowana zmiana wypełniałaby względy metodyczne, dydaktyczne oraz bezpieczeństwa w trakcie prowadzonych szkoleń – uzasadniają.
Zmiany obowiązujące. Ostatnie dnia ubiegłego roku opublikowane zostało Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 grudnia 2019 r., zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Środowisko szkoleniowców oczekiwało zmian, te najnowsze uznało za bardzo dobry krok w kierunku dostosowania przepisów dotyczących wymagań jakie muszą spełnić motocykle wykorzystywane przez OSK w trakcie realizacji kursu prawa jazdy. Przypomnijmy – resort dopuścił do szkoleń motocykle o pojemności 250 cm3-395 cm3 (o czym pisaliśmy: Rafał Krzyszowski. „Motocykle wykorzystywane w szkoleniu” – kliknij). Niestety, już egzamin wewnętrzny wieńczący szkolenie kandydata na motocyklistę, który jest podstawą do dopuszczenia do egzaminu państwowego, musi być zrealizowany na motocyklu spełniającym wymogi techniczne dla egzaminu państwowego – a tu: … Instruktorzy – choć zadowoleni ze zmiany – głośno mówili o potrzebie dalszych (Rafał Krzyszowski. „Wiemy jak bezpiecznie szkolić motocyklistów” – kliknij). - Skoro szkolić mogę na przysłowiowej 300-tce, a potem i tak musi na egzaminie osoba zdawać na ciężkim motocyklu Kawasaki Er6N o poj. 650 cm3 ze zdławionym silnikiem, to jaki jest tego sens?” – pytali instruktorzy.
Zmiany oczekiwane. PSITJ informowało o podjętych pracach nad współtworzeniem zmian obowiązującego prawa. W przygotowaniu projektu brali udział specjaliści w dziedzinie szkolenia i egzaminowania kandydatów na kierowców motocykli. I oto w dniu wczorajszym – jak się dowiedzieliśmy – do Ministerstwa Infrastruktury przesłany został „Projekt zmian do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 4 marca 2016 r. w sprawie szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, instruktorów i wykładowców”. Proponują zmianę w Rozdziale 3 - Szkolenie osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdami silnikowymi lub uprawnienia do kierowania tramwajem, w jego § 9 ust. 3 pkt 2 a) proponują zmiany dotyczące kandydatów na kierowców z zakresie kat. A1, A2 oraz A prawa jazdy w brzmieniu: w trakcie prowadzenia godzin zajęć praktycznych, mogą one być realizowane przy użyciu motocykli spełniających wymagania dla niższych kategorii; dotyczy to również szkolenia uzupełniającego, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt. 2.
Autorzy projektu uzasadniając potrzebę dostosowania przepisów prawa do realnych potrzeb środowiska szkoleniowego piszą o bezpieczeństwie realizowanych szkoleń oraz zadach dydaktyki. Piszą: - Obecnie obowiązujący przepis § 9 ust. 3 pkt.2, wyraźnie wskazuje, iż dotyczy on tylko i wyłącznie szkolenia podstawowego, ponadto zezwala na wykorzystanie motocykli spełniających wymogi dla niższych kategorii prawa jazdy tylko i wyłącznie przez pierwsze 50% godzin szkolenia. W takiej sytuacji instruktor jako wysokiej klasy specjalista odpowiedzialny za prawidłowy proces szkolenia nie będzie mógł realizować go w sposób właściwy. Proszę zwrócić uwagę, że jeżeli instruktor nie przewiduje zwiększenia wymaganej ilości godzin zajęć praktycznych, a więc będzie wynosiło ono odpowiednio np. dla kat. A prawa jazdy 20 godzin, to tylko na etapie pierwszych dziesięciu godzin będzie mógł szkolenie realizować na motocyklu o mniejszej pojemności. Bardzo często pierwsze godziny realizowane są na placu manewrowym do momentu, aż osoba szkolona w pełni nie opanuje umiejętności jazdy motocyklem, czasami trwa to dosyć długo niekiedy pierwszy wyjazd w ruchu drogowym ma miejsce w 11, kolejno 12 godzinie jazdy. Pierwszy kontakt z ruchem drogowym to ogromny stres dla kursanta, to oddziaływanie kolejnych bodźców, dlatego też ze względów bezpieczeństwa powinno ono odbywać się na motocyklach lżejszych, mniejszych pozwalających na znacznie większy margines błędu. W takiej sytuacji oznaczałoby to konieczność sztucznego wydłużenia szkolenia tak, aby było ono zgodne z obowiązującymi przepisami. Kolejny przykład: bardzo często w trakcie szkolenia instruktorzy realizują program szkolenia ponadpodstawowy; są to elementy, ćwiczenia które nie są wymagane z punktu widzenia obowiązkowego szczegółowego programu szkolenia ujętego w omawianym rozporządzeniu, ale jednak właściwe ze względu na cel jakim jest zrozumienia zasad i techniki jazdy motocyklem. Tego rodzaju ćwiczenia są realizowane w ostatnich godzinach jazd na kursie, kiedy osoba w odpowiednim stopniu panuje nad motocyklem. Jednakże po raz kolejny, z racji bezpieczeństwa osoby szkolonej oraz instruktora realizowane powinny być na motocyklach o mniejszej pojemności. To jest zgodne z elementarnymi zasadami dydaktyki. Niestety, przepis mówi „ przez pierwsze 50 %.... „ , a więc oznacza to, iż nie może być zrealizowane. Uważamy, iż bezsprzeczny jest fakt, że szkolenia muszą być realizowane zgodnie z literą prawa, jednakże samo prawo nie może kłócić się z zasadami logiki, w tym przypadku zasadami bezpieczeństwa oraz dydaktyki w procesie szkolenia.
Pragniemy również zwrócić uwagę, iż kwestionowany przepis dotyczy tylko i wyłącznie szkolenia podstawowego. Powinien zostać rozszerzony o możliwość szkolenia kandydata na kierowcę również w zakresie szkolenia uzupełniającego na wniosek osoby szkolonej. Wynika to czasami z konieczności poznania umiejętności osoby szkolonej. Jeżeli osoba taka ukończy kurs w Ośrodku Szkolenia Kierowców, a zdecyduje się odbyć szkolenie uzupełniające w innym OSK w zakresie prawa jazdy kat. A, instruktor nie znając umiejętności osoby szkolonej powinien zaczynać od motocykla o mniejszej pojemności. W chwili obecnej tak się nie stanie, bowiem będzie realizowane ono nie zgodnie z przepisami. Kolejna sytuacja, osoba szkolona ukończyła szkolenie, zdała egzamin wewnętrzny z wynikiem pozytywnym, przystąpiła do egzaminu państwowego w WORD, lecz uzyskała wynik negatywny. Kolejne podejście do egzaminu, ze względu na sytuację życiową ma miejsce po kilku latach. W tym czasie osoba nie ma kontaktu z motocyklem. Decyduje się na szkolenie uzupełniające, czyli po raz kolejny instruktor będzie chciał zrealizować jego początki na mniejszym motocyklu. Nie będzie mógł, bowiem tak stanowią przepisy.
Podsumowując, uważamy za właściwe pozytywne odniesienie się do złożonej przez PSITJ propozycji oraz implementowanie proponowanego zapisu § 9 ust. 3 pkt 2 do Rozp. Min. Inf. w sprawie szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, instruktorów i wykładowców. Byłaby to kompleksowa odpowiedź na dostosowanie litery przepisów prawa do otaczającej nas rzeczywistości. Co jeszcze ważniejsze proponowana zmiana wypełniałaby względy metodyczne, dydaktyczne oraz bezpieczeństwa w trakcie prowadzonych szkoleń. Prosimy również o zajęcie stanowiska w przedmiotowej sprawie.
O stanowisku oraz ewentualnych działaniach resortu będziemy informowali. Pozostajemy w przekonaniu, iż w czasie, gdy rząd dostrzega i mówi o działaniach na rzecz poprawy bezpieczeństwa na drogach ta propozycja znajdzie swoje oczekiwane rozstrzygnięcie. (jm)
Polskie Stowarzyszenie Instruktorów Techniki Jazdy [kliknij]