4 stycznia 2016 roku wchodzą w życie zmiany dotyczące skutków karnych za popełnione wykroczenia drogowe w wyniku których kierowca przekroczył limit 24 punktów karnych. Co dokładnie ma się zmienić?
Obecnie po przekroczeniu 24 punktów karnych na wniosek komendanta wojewódzkiego Policji kierowca podlega kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji. Kierowca wpisany do ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego (jeżeli jeszcze nie przekroczył 24 punktów karnych) może na własny koszt uczestniczyć w szkoleniu organizowanym przez Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego. Udział w takich zajęciach powoduje zmniejszenie liczby punktów za naruszenie przepisów. W tego typu szkoleniu można wziąć udział dwa razy w ciągu roku i skutkuje to usunięciem 6 punktów karnych. Nie dotyczy to kierowcy w okresie 1 roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy.
Z dniem 4 stycznia 2016 roku mają wejść w życie przepisy Ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami zapisane w rozdziałach:
14) okres próbny dla osób które po raz pierwszy uzyskały prawo jazdy kategorii B i
15) nadzór nad kierującymi w którym wprowadza się m. in. kurs reedukacyjny.
Kurs reedukacyjny
Kurs reedukacyjny będzie prowadzić za opłatą Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego.
Kurs reedukacyjny w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego będzie odbywał się w formie wykładów oraz zajęć warsztatowych i w szczególności obejmie zagadnienia dotyczące skutków wypadków drogowych, czynników mających wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego oraz psychologicznych aspektów kierowania pojazdem i uczestnictwa w ruchu drogowym.
Kurs reedukacyjny w zakresie problematyki przeciwalkoholowej i przeciwdziałania narkomanii prowadzony będzie w formie wykładów i obejmie w szczególności zagadnienia dotyczące skutków wypadków drogowych, wpływu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu na funkcje percepcyjne kierującego oraz na podejmowane przez niego decyzje w ruchu drogowym, psychologiczne aspekty kierowania pojazdem i uczestnictwa w ruchu drogowym.
Kursy te mają być prowadzone przez osoby posiadające odpowiednią specjalistyczną wiedzę w tym zakresie. Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego po ukończeniu kursu reedukacyjnego wyda zaświadczenie kierowcy, który uczestniczył we wszystkich przewidzianych w programie zajęciach.
Na kurs reedukacyjny w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego skierowany przez Starostę będzie kierowca lub osoba posiadająca pozwolenie na kierowanie tramwajem, jeżeli:
- przekroczy liczbę 24 punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego,
- w okresie próbnym popełni co najmniej dwa wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji
Na kurs reedukacyjny w zakresie problematyki przeciwalkoholowej i przeciwdziałania narkomanii skierowana przez Starostę będzie osoba, jeżeli kierowała pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.
Starosta wyda decyzję administracyjną o skierowaniu kierowcy lub osoby posiadającej pozwolenie na kierowanie tramwajem na:
- Kontrolne sprawdzenie kwalifikacji w formie egzaminu państwowego, jeżeli istnieją uzasadnione zastrzeżenia co do ich kwalifikacji
- Badanie lekarskie, jeżeli:
- kierowała pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka podobnie działającego do alkoholu,
- istnieją uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia;
- Badania psychologiczne w zakresie psychologii transportu, jeżeli:
- kierowała pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu,
- przekroczy liczbę 24 punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego,
- w okresie próbnym popełni dwa wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji,
- kierując pojazdem spowoduje wypadek drogowy, w następstwie którego inna osoba poniesie śmierć lub dozna obrażeń powodujących ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia, innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała a także spowoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój nerwowy.
Starosta decyzję administracyjną o skierowaniu kierowcy lub osoby posiadającej pozwolenie do kierowania tramwajem na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji, badania lekarskie, badania psychologiczne, kurs reedukacyjny wyda z urzędu:
- na podstawie informacji i ustaleń stanu faktycznego uzyskanych w ramach wykonywania zadań własnych
- na podstawie informacji uzyskanych od administratora centralnej ewidencji kierowców
- na podstawie zawiadomienia właściwych organów orzekających o niepełnosprawności lub niezdolności do pracy
- na wniosek organu kontroli ruchu drogowego lub dyrektora wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego.
Punkty karne
- Kierowca lub osoba posiadająca pozwolenie na kierowanie tramwajem, która kierując pojazdem popełniła naruszenie przepisów ruchu drogowego stwierdzone mandatem karnym, prawomocnym wyrokiem sądu lub orzeczeniem organu orzekającego w sprawie o naruszenie w postępowaniu dyscyplinarnym, otrzymuje punkty odpowiadające temu naruszeniu z dniem uprawomocnienia się rozstrzygnięcia.
- Naruszeniu, o którym powyżej mowa odpowiada określona liczba punktów w skali od 0 do 10 w zależności od stopnia zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego i wagi naruszenia.
- W przypadku jednoczesnego popełnienia kilku naruszeń przez osobę, o której powyżej mowa, punkty im odpowiadające sumuje się. Jeżeli suma punktów odpowiadających naruszeniom przekracza 10, osoba ta otrzymuje 10 punktów\
- Informacje o naruszeniu oraz odpowiadającej mu liczbie punktów przekazywane są do centralnej ewidencji kierowców.
- Informacje o otrzymanej liczbie punktów zgromadzone w centralnej ewidencji kierowców usuwa się:
- z upływem roku od daty uprawomocnienia się rozstrzygnięcia,
- po uzyskaniu informacji o ukończeniu przez kierowcę kursu reedukacyjnego w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego,
- po uzyskaniu informacji o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdem w trybie decyzji administracyjnej wydanej przez Starostę w przypadku stwierdzenia ponownego przekroczenia liczby 24 punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie 5 lat od dnia wydania skierowania na kurs reedukacyjny.
- Informacje o kierujących pojazdem popełniających naruszenie przepisów ruchu drogowego zgromadzone centralnej ewidencji kierowców usuwa się w przypadku określonych w punkcie 5, a w przypadku naruszenia popełnionego w okresie próbnym, z upływem tego okresu, jednak nie wcześniej niż przed upływem roku od daty uprawomocnienia się rozstrzygnięcia.
Osoba, w stosunku do której została wydana decyzja o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami w przypadku ponownego przekroczenia liczby 24 punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie 5 lat od dnia wydania skierowania na kurs reedukacyjny lub popełnienia w okresie próbnym trzech wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub jednego przestępstwa bezpieczeństwu w komunikacji, może uzyskać uprawnienie do kierowania pojazdami po ponownym spełnieniu wszystkich wymagań stawianych osobom po raz pierwszy ubiegających się o uprawnienie do kierowania pojazdem.
Oznacza to, że osobę tą w zakresie prawa jazdy kategorii B od nowa obowiązuje okres próbny.
Uprawnienia do kierowania pojazdami osobie, której zatrzymano dokument stwierdzający uprawnienie do kierowania pojazdami ulegają zawieszeniu na okres od dnia zatrzymania dokumentu przez uprawniony organ do dnia wydania postanowienia o zatrzymaniu prawa jazdy. Do osób tych stosuje się przepisy dotyczące cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdami.
Cofnięcie uprawnienia do kierowania pojazdami
Starosta wydaje decyzję administracyjną o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami w przypadku:
1. stwierdzenia:
- na podstawie orzeczenia lekarskiego, istnienia przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem,
- na podstawie orzeczenia psychologicznego, istnienia przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem.
- utraty kwalifikacji, na podstawie wyniku egzaminu państwowego przeprowadzonego w trybie sprawdzenia kwalifikacji po uzasadnionych zastrzeżeniach co do kwalifikacji, cofnięciu lub pozbawieniu uprawnień na okres przekraczający rok,
- niezgłoszenia się we wskazanym terminie na egzamin państwowy który miał być przeprowadzony w trybie wskazanym w lit. c)
2. ponownego przekroczenia liczby 24 punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie 5 lat od dnia wydania skierowania na kurs reedukacyjny;
3. popełnienia w okresie próbnym trzech wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub jednego przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji;
4. orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów
Starosta wydaje decyzję administracyjną o przywróceniu uprawnień do kierowania pojazdami po ustaniu przyczyn, które spowodowały jego cofnięcie, oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej.
Zatrzymanie prawa jazdy
Starosta wyda decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, w przypadku gdy:
1. upłynął termin ważności prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem- jeżeli dokument ten został przesłany przez organ kontroli ruchu drogowego;
2. osoba posiadająca prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem nie przedstawiła w wymaganym terminie zaświadczenia o ukończeniu:
- kursu dokształcającego w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego w okresie próbnym
- praktycznego szkolenia w zakresie zagrożeń w ruchu drogowym w okresie próbnym
- kursu reedukacyjnego po przekroczeniu 24 punktów karnych
3. osoba posiadająca prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem nie przedstawiła w wymaganym terminie orzeczenia:
- o istnieniu lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem zgodnie z art. 79 ust. 2
- o istnieniu lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem zgodnie z art.84 ust.1
Zwrot zatrzymanego prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem następuje po ustaniu przyczyny zatrzymania oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej. Jeżeli od dnia zatrzymania prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem upłynął okres przekraczający rok, warunkiem wydania prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem jest uzyskanie pozytywnego wyniku kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji.
Wprowadzone zmiany dotyczące ponownego przekroczenia liczby 24 punktów karnych otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego są mocno restrykcyjne, szczególnie dla kierowców posiadających wyższe kategorie prawa jazdy, ponieważ chcąc odzyskać dotychczas posiadane uprawnienia będą musiały ponownie przejść badania lekarskie, psychologiczne i szkolenia po kolei na wszystkie kategorie prawa jazdy oraz zdawać egzaminy państwowe, a w zakresie prawa jazdy kategorii B odbyć okres próbny. Chyba nie wielu osobom wystarczy determinacji na przejście całej drogi od początku w celu odzyskania wszystkich uprawnień do kierowania pojazdami.
Grupą, którą najmniej dotkną zmiany wchodzące w życie od 4 stycznia 2016 są motocykliści. Nie dotyczą ich żadne ograniczenia związane z okresem próbnym. Koszty odbycia ponownego szkolenia i egzaminu po powtórnym przekroczeniu 24 punktów karnych w ciągu 5 lat po odbyciu kursu reedukacyjnego będą niewspółmiernie niższe w stosunku do pozostałych kierowców, również okres między zatrzymaniem a odzyskaniem uprawnień będzie zdecydowanie krótszy.
Zastanawiającym jest fakt dotyczący okresu próbnego tylko dla osób, które po raz pierwszy uzyskały uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii B. Czyżby osoby uzyskujące po raz pierwszy prawo jazdy kategorii A1,A2 i A są lepiej szkolone niż w zakresie kategorii B, są bardziej doświadczone, lepiej opanowały przepisy ruchu drogowego, technikę kierowania, są starsze, rozważniejsze? A może zdarzenia na drodze z ich udziałem są mniejsze w skutkach niż innych? Jeżdżą wolniej, rozsądniej, nie naruszają przepisów ruchu drogowego?
Są realne szanse, że dalsze wprowadzanie zmian wpłynie na poprawę bezpieczeństwa na polskich drogach.