Kolejne rady w cyklu pod wspólnym tytułem: „RADY DLA „ZIELONYCH LISTKÓW” [kliknij] . Odbiorcą jest każdy młody kierowca, który ma już za sobą ten jeden z ważniejszych w życiu współczesnego człowieka egzamin, czyli egzamin na prawo jazdy. - Ten młody człowiek, który uzyskał uprawnienia do prowadzenia pojazdu musi mieć świadomość, iż jest dopiero na początku drogi - w przenośni i w dosłownym tego słowa znaczeniu. w zależności od: cech osobowości początkującego kierowcy, jego dotychczasowego doświadczenia nabytego w trakcie szkolenia podstawowego na prawo jazdy, przekazanej przez szkoleniowca wiedzy, a także zdobytych umiejętności, oczekiwanie na samodzielną jazdę może wiązać się z całą gamą uczuć zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. począwszy od dumy, entuzjazmu, ekscytacji, podniecenia, uniesienia, odprężenia, zachwytu, wzruszenia, wesołości, szczęścia i niepohamowanej euforii, po zdenerwowanie, zakłopotanie, niepokój, obawy, napięcie, strach, lęki, przerażenie, niechęć, bezradność, beznadziejność, rozczarowanie, rozgoryczenie, zażenowanie, przygnębienie, żal, smutek i znudzenie.
Dziś Marek Dworzecki udziela młodym kierowcom kolejnych rad dotyczących defensywnego stylu jazdy, jest to część czwarta tego niezwykle ważnego tematu. Redakcja
[kliknij] Rozwijaj defensywny styl jazdy – jazda defensywna, to prowadzenie pojazdu w sposób, który pomaga unikać kolizji i wypadków drogowych bez względu na warunki na drodze i zachowania innych uczestników ruchu drogowego. Wpisuje się w nią między innymi zasada ograniczonego zaufania, która jedynie w znikomym stopniu odzwierciedla filozofię jazdy defensywnej. Zawiera w sobie wiele czynników wpływających na bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Jest połączeniem techniki jazdy z taktyką, asertywności z defensywnością, własnych umiejętności, predyspozycji i doświadczenia z sytuacją w ruchu drogowym, przepisów i zasad ruchu drogowego z prawami fizyki. Jest wysoce zaawansowaną sztuką jazdy, znacznie wykraczającą swym poziomem poza regulacje prawne jak: ustawy, rozporządzenia, zarządzenia, czy Taryfikator mandatów. Celem stosowania jazdy defensywnej jest zminimalizowanie ryzyka spowodowania kolizji lub wypadku drogowego, nieustannie dysponując marginesem błędu własnego lub innego użytkownika drogi, w czasie i przestrzeni, uwzględniając jednocześnie różne sytuacje i warunki drogowe. Nie oznacza jazdy powolnej, nie dynamicznej, mało ekspresyjnej, niezdecydowanej i nacechowanej strachem. Przeciwnie – wymaga ogromnego psychomotorycznego zaangażowania, umiejętności przewidywania zagrożeń, w dużym stopniu rozwiniętej wyobraźni, posiadania umiejętności abstrakcyjnego myślenia, wiedzy i doświadczenia w zakresie trzech filarów: człowiek, droga, pojazd.
Niektóre zasady, które warto praktykować podczas jazdy cd.:
51. Uważaj na osoby starsze wiekiem, szczególnie podczas ich włączania się do ruchu.
52. W pobliżu przejść dla pieszych nie rozwijaj większej prędkości, niż pozostałe pojazdy.
53. Zjedź na pobocze lub pod zadaszenie o mocnej konstrukcji podczas wyjątkowo niekorzystnych warunków atmosferycznych, jak: oberwanie chmury, gradobicie, nawałnica, czy huraganowe wiatry. Unikaj w takich okolicznościach jazdy oraz zatrzymywania się w pobliżu drzew i konstrukcji o wątpliwej stabilności.
54. Sygnalizuj zamiar wykonania manewru oraz upewniaj się według schematu: lustro – kierunkowskaz – lustro.
55. Wykonując manewr omijania lub wyprzedzania zawsze łagodnie ‘wracaj’ na prawy pas.
56. Prowadź pojazd na przejazdach kolejowych bliżej osi jezdni, uwzględniając fakt, że piesi w jego obrębie zwykle nie posiadają chodnika.
57. Zaczynaj korzystać z opon zimowych wówczas, gdy przeciętna temperatura powietrza atmosferycznego w godzinach porannych i wieczornych spada poniżej 8°C.
58. Uwzględniaj fakt, że lustra zewnętrzne są sferyczne i asferyczne w celu poszerzenia sfery, czyli zwiększenia pola widzenia by zmniejszyć zjawisko martwego pola. Pamiętaj: obiekty widoczne w lustrach w rzeczywistości są znacznie bliżej niż się wydaje!
59. Unikaj jazdy po warstwach liści, które zazwyczaj znajdują się w pobliżu krawędzi jezdni.
60. Pamiętaj, że znajdujący się na śliskiej nawierzchni piasek zwiększa przyczepność pojazdu do nawierzchni – na suchej i gładkiej nawierzchni może znacznie ją (przyczepność) zmniejszyć.
61. Ograniczaj zmiany pasa ruchu, jeżeli nie jest to uzasadnione.
62. Opuszczaj zaparowane, lub zalane wodą szyby (zwłaszcza po zmierzchu) wykonując manewr skrętu w obrębie skrzyżowań i przejść dla pieszych.
63. Myśl abstrakcyjnie wyobrażając sobie uczestników ruchu drogowego w czasie i miejscu, w którym w rzeczywistości jeszcze ich nie dostrzegasz.
64. Przygotowując się do niedostatecznie widocznego zakrętu, np. usytuowanego na, lub poza wzniesieniem; obserwuj zawczasu rozmieszczenie słupów ulicznych lub drzew sugerujących krawędzie jezdni oraz promień zakrętu.
65. Słysząc sygnały nadjeżdżającego pojazdu uprzywilejowanego uwzględniaj zjawisko rozchodzenia się fal dźwiękowych i odbijania się ich o takie przeszkody jak: budynki, wiadukty, mosty, tunele, inne konstrukcje budowlane, ekrany dźwiękochłonne. Uwaga! Pojazd może nadjeżdżać z innej strony, niż docierający dźwięk.
66. W obrębie skrzyżowań ze zwartą i ciasną zabudową korzystaj z odbić w oknach wystawowych.
67. Włączaj światła mijania wjeżdżając pod mocno zacienione wiadukty i konstrukcje mimo, że w rozumieniu przepisów nie są one tunelami.
68. Jeżeli nie jest to konieczne, zaniechaj zmiany biegów podczas zmiany pasa ruchu (w trakcie wykonywania ruchu kołem kierownicy) oraz w ciasnych zakrętach.
69. Hamuj przed oblodzeniem – na warstwie lodu przetaczaj pojazd z wytraconą wcześniej prędkością, unikając gwałtownych ruchów kołem kierownicy, a także pozostałymi mechanizmami sterowania pojazdem.
70. Podczas zatrzymania pojazdu w oczekiwaniu na kontynuowanie jazdy trzymaj dłonie na kole kierownicy – najlepiej w pozycji „za 15 trzecia”.
71. Dbaj o regularne załatwianie potrzeb fizjologicznych – szczególnie planując przemieszczanie się przez zatłoczone aglomeracje lub podczas długich podróży. Pokonując długie odcinki drogi stosuj przerwy wykonując ćwiczenia fizyczne: przeciąganie się, przysiady, skłony, wymachy rąk.
72. Planując manewry nieustannie rozważaj trzy podstawowe czynniki: ich sens, drogę ucieczki i martwe pole.
73. Rezerwuj czas dla siebie i innych – na obserwację, postrzeganie, spostrzeganie, wybór dostępnych alternatyw i priorytetów, trafną i najlepszą decyzję oraz na podjęcie działań.
74. Bądź świadomy, że sygnalizujesz swoje zamiary innym uczestnikom ruchu drogowego dla ich bezpieczeństwa i własnego.
75. Dajesz sygnały przede wszystkim: (1) pozycją na drodze; (2) prędkością; (3) kierunkowskazem.
***
Czy wiesz, że…
- Jadąc z prędkością 50km/h masa (tzw. zderzeniowa) głowy dorosłego człowieka (4,5kg) wynosi blisko 200 kg.
- Smartfon (waga 0,2 kg) przy prędkości 100 km/h osiąga masę zderzeniową o wartości około 30 kg.
- Podczas uderzenia w stałą przeszkodę z prędkością 50 km/h ciało człowieka osiąga masę zderzeniową o wartości około 3-4 ton.
- Pozycja za kierownicą zbliżona do kąta 90 stopni (nachylenie oparcia fotela) w znacznym stopniu odciąża kręgosłup.
- Szansa na opanowanie pojazdu podczas manewru hamowania awaryjnego wraz z próbą ominięcia przeszkody przy prędkości 40 km/h nie przekracza 80 % - przy prędkości 60 km/h wynosi maksymalnie 30 %.
- Minimalny czas, potrzebny by dostrzec zagrożenie wynosi od 0,5s do 1s.
- Jesteś w stanie zachować pełną koncentrację tylko przez 20% czasu jazdy.
- Dobre warunki atmosferyczne to śmiertelne zagrożenie dla uczestników ruchu drogowego.
- Przyczyną pośrednią i bezpośrednią większości wypadków drogowych zawsze jest prędkość.
- Najwięcej wypadków drogowych ze względu na rodzaj to uderzenia boczne.
- Taśma pasa bezpieczeństwa przebiegająca bliżej szyi lepiej stabilizuje ciało w jego centralnej części, zmniejszając podczas wypadku prawdopodobieństwo gwałtownego obrócenia się ciała w lewą stronę w przypadku kierowcy, a w prawą stronę w przypadku pasażera siedzącego obok niego.
- Taśma pasa bezpieczeństwa przebiegająca przez ramię (staw barkowy) podczas wypadku może złamać żebra, doprowadzając do poważnego uszkodzenia narządów wewnętrznych, w tym płuc i serca.
- System ABS nie włączy się poniżej zaprogramowanej przez producenta prędkości, tj. 12-15 km/h.
- Nie istnieje „poślizg kontrolowany”.
- Na drodze na kierowcę i jego pasażerów czeka cztery niezwykle niebezpieczne rodzaje utraty przyczepności:
- poślizg wzdłużny – mogący powstać podczas przyśpieszania lub hamowania.
- poślizg poprzeczny – mogący powstać podczas wywołania zjawiska podsterowności lub nadsterowności.
- poślizg inercyjny – mogący powstać w wyniku dużej prędkości.
- poślizg wodny (aquaplanning) – mogący powstać podczas jazdy po mokrych nawierzchniach.
- Większość zdarzeń drogowych spowodowana jest przez pośpiech oraz brak czasu na postrzeganie, prawidłową decyzję i reakcję (akcja/reakcja).
- Nie będąc osobą uznaną za winną kolizji lub wypadku drogowego, możesz zostać uznany za osobę, która przyczyniła się do zdarzenia – w przypadku doznanych obrażeń lub śmierci odszkodowanie z mocy Wyroku Sądu może zostać zmniejszone adekwatnie do procentowego przyczynienia się do wypadku i jego konsekwencji.
- Jeden wypadek śmiertelny pociąga za sobą szacunkowy koszt dla Państwa w wysokości blisko 2,5 mln zł. W przypadku doznania trwałego kalectwa koszt ten często jest znacznie wyższy.
Marek Dworzecki, instruktor nauki jazdy, instruktor techniki jazdy, metodyk, koordynator Ośrodka Szkolenia Kierowców i Instruktorów „AS” w Radomiu; członek zarządu Polskiego Stowarzyszenia Instruktorów Techniki Jazdy. Inicjator i realizator Projektu SKANDYNAWIA, były sportowiec. Absolwent Wydziału Ekonomii kierunku Prawa i Administracji na Politechnice Radomskiej. Ekspert tyg. PRAWO DROGOWE@NEWS, autor portalu L-INSTRUKTOR (fot. ze zbiorów Autora)