Częstą przyczyną uzyskania wyniku negatywnego egzaminu na prawo jazdy w zakresie wszystkich kategorii jest nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu. Jaka jest jednak przyczyna pierwotna, że kandydat na kierowcę na egzaminie nie ustępuje pierwszeństwa, przecież na kursie świetnie sobie radził? Jedną z tych przyczyn jest aspekt psychologiczny. Rodzic, brat, siostra, koledzy doradzili: "jedź spokojnie to zdasz". Takie doradzanie odbierane jest bardzo często przez zdających "muszę jechać wolno". Przychodząc na egzamin zdający ma w głowie słowa w/w doradców i jeździ inaczej niż na kursie - jeździ przesadnie ostrożnie i bez odpowiedniej sprawności w bardzo dynamicznym na dzień dzisiejszy ruchu. Najczęściej zdający tłumaczy się ostrożnością, czy też ekonomią jazdy. Eco driving zakłada sprawne rozpędzanie pojazdu. Ale żeby jeździć Eco należy jak najszybciej osiągnąć prędkość zadaną, oczywiście pamiętając, aby utrzymać prędkość obrotową silnika w optymalnym jego zakresie i włączyć najwyższy bieg do tej prędkości. Przy szybkim rozpędzaniu pojazdu narażamy silnik na wyższe spalanie paliwa, ale na krótkim odcinku drogi.
Egzaminator, przeprowadzając egzamin praktyczny w ruchu drogowym, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie szkolenia i egzaminowania między innymi szczególną uwagę zwraca na dynamikę jazdy. Natomiast art. 51 ust. 1 pkt. 2 Ustawy o kierujących pojazdami zakłada, że egzamin państwowy jest przeprowadzany w celu sprawdzenia kwalifikacji osoby egzaminowanej, w tym sprawdzenia umiejętności w zakresie zgodnego z przepisami, bezpiecznego, sprawnego i nieutrudniającego innym uczestnikom ruchu poruszania się...
Co kryje się za stwierdzeniem dynamika jazdy? Według słownika języka polskiego dynamika to: siła, zdolność działania, ruch, energia, natomiast dynamiczny (z gr. dynamikos "silny") to człowiek charakteryzujący się ruchem, energią działania, żywiołowy, energiczny. Odnosząc się do pytania postawionego wcześniej należy uznać, że dynamika jazdy to wszelkiego rodzaju sprawność, jaką powinien wykazać się kierujący. Sprawność rozpędzania pojazdu, do prędkości z jaką zamierzasz jechać, sprawne podejmowanie decyzji, sprawne reagowanie na zmieniające się sytuacje w ruchu drogowym, nieopóźnianie ruszania, sprawne wykonywanie manewrów. Miarą dynamiki jazdy jest czas podejmowania decyzji, czy też wykonania określonego manewru. Zakładając, że manewr można wykonać w czasie 5 sekund, a kierujący wykonuje go w czasie 20 sekund, czyli 4-krotnie dłuższym, należy uznać, że nie jeździ dynamicznie. Dla dokładniejszego uzasadnienia powyższej tezy kilka praktycznych przykładów:
Sytuacja pierwsza: Zdający skręcając w drogę z pierwszeństwem przejazdu dobrze ocenił odległość i prędkość pojazdu poruszającego się po drodze z pierwszeństwem i podejmuje decyzję "jadę", w ocenie egzaminatora dobrą decyzję. Niestety manewr skrętu trwa tak długo, a rozpędzanie pojazdu to tylko przełączanie na kolejny wyższy bieg, że nawet po kilkunastu sekundach nie zdołał osiągnąć prędkości zbliżonej do jadącego drogą z pierwszeństwem pojazdu. W ostateczności doprowadza do tego, że kierujący tym pojazdem podjął decyzję o hamowaniu, czyli istotnej zmianie prędkości, lub zmianie pasa ruchu w celu wyprzedzenia pojazdu egzaminacyjnego, co zgodnie z przepisami będzie nieustąpieniem pierwszeństwa przejazdu.
Kolejna sytuacja: Zdający wykonuje zadanie "zawracanie na skrzyżowaniu", czy też "zmiana kierunku jazdy w lewo". Po wykonaniu manewru zgodnie z przepisami może wybrać dowolny pas ruchu. Wybiera lewy. Następnie po przejechaniu 200 metrów i osiągnięciu prędkości 20 km/godz. co już będzie negatywnie ocenione przez egzaminatora, stara się za wszelką cenę zmienić pas ruchu na prawy, po którym jadą inne pojazdy z prędkością co najmniej 2-3-krotnie wyższą. Zdający w tym momencie ma w głowie jedno "zawsze, za wszelką cenę, muszę jechać przy prawej krawędzi jezdni", nie myśląc o tym, że utrudnia ruch na lewym pasie ruchu innym kierującym. Z reguły próba takiej zmiany pasa ruchu kończy się nieustąpieniem pierwszeństwa przejazdu, lub rzeczywistym stworzeniem zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Pamiętaj, że jazda pozbawiona dynamiki stwarza potencjalne lub rzeczywiste zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Robert Zawadka
absolwent Akademii Finansów w Warszawie na Wydziale Ekonomii, uzyskał dyplom w zakresie organizacji i ochrony w służbie zdrowia oraz ukończył studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 1996 roku pracował jako instruktor nauki jazdy. Wykładowca szkoleń dla kandydatów na instruktorów nauki jazdy oraz kandydatów na egzaminatorów i egzaminatorów. Obecnie egzaminator w zakresie wszystkich kategorii prawa jazdy w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego w Warszawie.