Kolejne rady w cyklu pod wspólnym tytułem: „RADY DLA „ZIELONYCH LISTKÓW”. Odbiorcą jest każdy młody kierowca, który ma już za sobą ten jeden z ważniejszych w życiu współczesnego człowieka egzamin, czyli egzamin na prawo jazdy. - Ten młody człowiek, który uzyskał uprawnienia do prowadzenia pojazdu musi mieć świadomość, iż jest dopiero na początku drogi - w przenośni i w dosłownym tego słowa znaczeniu. W zależności od: cech osobowości początkującego kierowcy, jego dotychczasowego doświadczenia nabytego w trakcie szkolenia podstawowego na prawo jazdy, przekazanej przez szkoleniowca wiedzy, a także zdobytych umiejętności, oczekiwanie na samodzielną jazdę może wiązać się z całą gamą uczuć zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Począwszy od dumy, entuzjazmu, ekscytacji, podniecenia, uniesienia, odprężenia, zachwytu, wzruszenia, wesołości, szczęścia i niepohamowanej euforii, po zdenerwowanie, zakłopotanie, niepokój, obawy, napięcie, strach, lęki, przerażenie, niechęć, bezradność, beznadziejność, rozczarowanie, rozgoryczenie, zażenowanie, przygnębienie, żal, smutek i znudzenie.
Dziś Marek Dworzecki i kilka jego sugestii jak dokonać wyboru pierwszego samochodu. Redakcja
* * *
Rozważnie dokonaj wyboru samochodu – bywa, że młodzi kierowcy są narażeni na szkodliwy wpływ mitów związanych z zakupem pierwszego auta. Jednym z nich jest mit mówiący, że „Najlepiej, by pierwszy samochód był mały i tani. Taki, którym będzie łatwo zaparkować i nie szkoda go zarysować”. Choć nie zawsze wiadomo, co autor ma na myśli mówiąc: „mały i tani”, zwykle chodzi o niewielkie, stare roczniki pojazdów, których stan techniczny pozostawia wiele do życzenia.
Pielęgnowanie i szerzenie tego rodzaju poglądów pokazuje stawianie niskich kosztów eksploatacji pojazdu i pozorną praktyczność, ponad bezpieczeństwo pasażerów i pozostałych użytkowników dróg. Zgodnie z Kodeksem cywilnym, pojazd jest „produktem niebezpiecznym”: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. Ust. nr 16, poz. 93 z 1964 r. z późn. zm.) Art. 4491. § 1. Kto wytwarza w zakresie swojej działalności gospodarczej (producent) produkt niebezpieczny, odpowiada za szkodę wyrządzoną komukolwiek przez ten produkt. § 2. Przez produkt rozumie się rzecz ruchomą, choćby została ona połączona z inną rzeczą. Za produkt uważa się także zwierzęta i energię elektryczną.
Warto sobie uświadomić, że samo udzielanie rad w sprawie wyboru auta, wiąże się z ogromną odpowiedzialnością – tym bardziej udostępnianie go lub dokonywanie jego zakupu dla bliskiej osoby będącej początkującym kierowcą. Jakie kryteria powinno brać się pod uwagę, stając się użytkownikiem pierwszego auta? Dobrze jest, gdy kryteria wyboru auta stanowią cztery filary, których wspólnym mianownikiem zawsze będzie bezpieczeństwo, tzn.: sprawny technicznie; posiadający stosunkowo długie linie (strefy) kontrolowanego zgniotu z przodu i z tyłu pojazdu; wyposażony w podstawowe elektroniczne systemy bezpieczeństwa; odpowiedniego koloru.
Sprawny technicznie. Sprawność pojazdu pod względem technicznym obejmuje prawidłowe funkcjonowanie wszystkich systemów, układów, podzespołów i części, w jakie został on wyposażony. Stan techniczny jest kwestią bardzo ważną, lecz na tyle oczywistą, że w tym miejscu nie będę jej szerzej omawiał.
Posiadający stosunkowo długie linie (strefy) kontrolowanego zgniotu z przodu i z tyłu pojazdu. Niemałe znaczenie ma odpowiednia konstrukcja samochodu – kształt jego nadwozia (chroniący zewnętrznych uczestników ruchu), konstrukcja drzwi, wzmocnienia, strefy zgniotu, klatka bezpieczeństwa. Dobrze jest wziąć pod uwagę fakt, że najechanie na tył pojazdu jest trzecią przyczyną zderzenia pojazdów w ruchu – po zderzeniu bocznym i czołowym. W takim przypadku bezpieczeństwo pasażerów w znacznej mierze będzie uzależnione od długości linii zgniotu tylnej części pojazdu. Może okazać się cenne zainteresowanie się, jaką strefą kontrolowanego zgniotu dysponuje tył pojazdu, którym zamierzamy podróżować i czy w ogóle takową posiada.
Wyposażony w podstawowe elektroniczne systemy bezpieczeństwa. Nowsze, a zarazem nowocześniejsze modele aut – w zależności od marki i przeznaczenia – wyposażane są obecnie łącznie w około 40 różnych elektronicznych systemów bezpieczeństwa. Warto zadbać o korzystanie z pojazdu wyposażonego przynajmniej w dwa: ABS i ASR. Świetnie, gdyby posiadał ESP (ang. Electronic System Positioning) – to układ elektroniczny stabilizujący tor jazdy samochodu podczas pokonywania zakrętu, przejmujący kontrolę nad połączonymi układami ABS i ASR. System uaktywnia się samoczynnie przyhamowując jedno lub kilka kół z chwilą, gdy odpowiedni czujnik wykryje tendencję ulegania zjawisku poślizgu. W zależności od producenta system ten występuje pod innymi nazwami jak: DSC/DSTC, VDC, VSC, STC, VSA, PSM, ASMS, CDC, IVD, ICM. Jednak najważniejszymi systemami, jakimi dysponujemy w czasie jazdy, są: nasz mózg i umysł.
Odpowiedniego koloru. Kolor ma niemałe znaczenie co do bezpieczeństwa ruchu drogowego. Przeprowadzono już wiele badań w celu uzyskania odpowiedzi na pytanie, czy kolor auta ma wpływ na ilość wypadków drogowych? Wynika z nich, że najbezpieczniejszy kolor to biały (uwaga: bez perłowego połysku), następnie barwy kremowe, beż i żółty. Najbardziej niebezpieczne kolory to czarny i szary. Każdy pojazd bez względu na kolor staje się tym bardziej niebezpieczny (mniej widoczny) im bardziej jest zabrudzony. Dzieje się tak ze względu na to, że powłoka lakiernicza nie odbija światła. W rezultacie pojazd taki zlewa się z otoczeniem i staje się mniej widoczny na tle szarego asfaltu.
Marek Dworzecki (Radom)
Marek Dworzecki, instruktor nauki jazdy, instruktor techniki jazdy, metodyk, koordynator Ośrodka Szkolenia Kierowców i Instruktorów „AS” w Radomiu; członek zarządu Polskiego Stowarzyszenia Instruktorów Techniki Jazdy. Inicjator i realizator Projektu SKANDYNAWIA, były sportowiec. Absolwent Wydziału Ekonomii kierunku Prawa i Administracji na Politechnice Radomskiej. Ekspert tyg. PRAWO DROGOWE@NEWS, autor portalu L-INSTRUKTOR (fot. ze zbiorów Autora)